افزایش بی‌رویه قیمت طی چند روز گذشته در شهر مشهد موجب شده قیمت هر کیلوگرم مرغ در بازار به ۲۰هزار ریال برسد.
قیمت هر کیلوگرم مرغ کشتار شده در فروشگاههای شهر مشهد که تا چند روز قبل حدود ۱۴هزار و ۵۰۰ریال بود طی هفته اخیر با جهشی ناگهانی به ۲۰ هزار ریال رسیده است.
این افزایش قیمت نه تنها تولیدکنندگان و فروشندگان بلکه آن دسته از مصرف کنندگانی را که خواهان ثبات در بازار این ماده غذایی هستند نگران کرده زیرا مرغ که قیمت آن نسبت به گوشت قرمز و ماهی در حد متعادلتری قرار دارد، به یکی از پرمصرفترین مواد غذایی و از کالاهای اصلی در سبد خانوار مبدل است
با این حال کاهش و افزایش و نوسان قیمت مرغ مربوط به همین چند ماه اخیر نیست بلکه معضلی است که از سالها پیش مردم با آن مواجه هستند.
در واقع این مشکل از زمانی بروز کرد که سال ۱۳۷۷صنعت طیور آزاد شد و تولید تابع عرضه و تقاضا در بازار گردید.
طی همه این سالها بطور دایم و مکرر شاهد افزایش تولید و افت قیمت در یک فصل و کاهش تولید و افزایش قیمت در فصل بعد هستیم زیرا می‌گویند عرضه و تقاضا متناسب با هم نیست.
گرچه مسوولان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌گویند بر اساس تجربیات گذشته این وضعیت همواره قابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی است اما اینکه چه چیزی موجب می‌شود تا این موضوع همواره مصرف‌کننده و تولیدکننده را دچار معضل کند، مشخص نیست.
کارشناسان و دست‌اندرکاران، حضور دلالاها و واسطه‌ها و فقدان برنامه‌ریزی برای ساماندهی بازار را از جمله علل این نوسان قیمت ذکر می‌کنند.
همچنین دست‌اندرکان تولید و عرضه مرغ افزایش قیمت نهاده‌ها، فقدان نقدینگی در دست تولیدکننده در مقابل فروش دان به صورت نقدی، نبود نظارت کافی و دقیق بر این مباحث و پرهیز بخش دولتی از واگذاری همه امور مربوط به مرغ به بخش خصوصی را علت اصلی می‌دانند.
به اعتقاد آنها صنعت مرغداری به دلیل فقدان برنامه‌ریزی مناسب هر روز با مشکلات گوناگونی مواجه می‌شود.
طی چند سال گذشته نابسامانیهای این صنعت همواره مورد انتقاد مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بوده است.
گاهی مصرف‌کنندگان از رشد لجام گسیخته قیمت مرغ گوشتی گله‌مند بوده و گاهی هم مرغداران از کاهش شدید قیمتها و زیان سنگین سخن به‌میان آورده‌اند.
این در حالی است که به گفته برخی از کارشناسان بعد از صنعت نفت بیشترین سرمایه‌گذاری کشور در بخش پرورش طیور و صنایع جانبی آن انجام شده و هزاران نفر اکنون در این بخش اشتغال دارند.
یکی از کارشناسان و مسوولان این بخش مهمترین ضعف صنعت مرغداری را نبود "برنامه" مناسب می‌داند و می‌گوید قیمت جوجه یکی از مشکلات این صنعت است زیرا یک روز قیمت آن بالا و روز دیگر قیمتش پایین است.
نایب رییس هیات مدیره اتحادیه مرغداران خراسان رضوی افزود: این صنعت برای جلوگیری از نوسان قیمت مرغ نیازمند برنامه‌ریزی مناسب در تمام زنجیره تولید است.
علی صادقی با اشاره به ظرفیت خالی برخی از واحدهای مرغداری اظهار داشت: زمانی شاهدیم سالنهای مرغداری با ظرفیت مورد قبول فعالیت می‌کنند اما زمانی دیگر شاهد ظرفیت خالی در این واحدها هستیم.
وی با اشاره به کاهش قیمت در شرایط کنونی گفت: موافق افزایش قیمت مرغ نیستیم و خواهان قیمت ثابت می‌باشیم.
او اظهار داشت: قیمت تمام شده هر کیلوگرم مرغ برای مرغداران حدود ۱۳ هزار ریال است و در حالی که تا چند هفته قبل مرغداران هر کیلوگرم مرغ خود را ۸۰۰ریال می‌فروختند با این افزایش قیمتها تازه به حدود ۱۲هزار و ۵۰۰ ریال رسیده است.
وی افزود: در بحث وضعیت طیور نه تنها سردرگمی وجود دارد بلکه اصلا کسی در این خصوص پاسخگو نیست، در این بخش هیچ یارانه داده نمی‌شود و به طبع آن برنامه‌ریزی، حساسیت و نظارتی هم وجود ندارد.
او با بیان اینکه هر ساله شاهد این نوسان در قیمت مرغ هستیم گفت: امسال علاوه بر همه این مباحث دلایل دیگری هم وجود داشته که مهمترین آن بحث آنفلوآنزای حاد پرندگان بود که موجب عدم جوجه‌ریزی در مناطق شمالی کشور شد.
وی اظهار داشت: طی تابستان در مناطق جنوبی کشور هم به دلیل گرمای بسیار جوجه‌ریزی انجام نمی‌شود.
او ادامه داد : همه این عوامل در کنار گرمای هوا موجب شد تا حدی میان عرضه و تقاضا تناسب برقرار نشده و با توجه به بالا بودن تقاضا و کمی تولید، قیمتها هم افزایش یابد.
نایب رییس هیات مدیره اتحادیه مرغداران خراسان رضوی پیش بینی کرد در طول ماه مبارک رمضان هم وضعیت قیمتها همینگونه باشد.
وی گفت: واحدهایی که جوجه‌ریزی کرده‌اند در این زمان سود می‌کنند و همین امر موجب می‌شود بقیه مرغداران با توجه به افزایش قیمت مرغ اقدام به جوجه‌ریزی برای فصل بعد کنند و طی دوره بعد تولید بیش از حد وارد بازار شود.
او افزود: دور قبل هر قطعه جوجه بین ۹۰۰تا ۱۵۰۰ریال فروش می‌شد که به نسبت قیمت پنج هزار و ۱۰۰ریالی کنونی بسیار پایین بود و هم‌اینک گوشت آن وارد بازار شده و سود مناسبی هم دارد.
وی گفت: با توجه به استقبال مرغداران برای جوجه‌ریزی فصل بعد پیش بینی می‌شود که قیمتها ظرف دو ماه آینده دوباره به شدت افت کند به حدی که شرکت پشتیبانی امور دام به منظور تنظیم قیمتها و بازار ناچار به خرید گوشت از بازار شود.
او ساماندهی این وضعیت را در گرو واگذاری همه امور از تولید، صادرات و واردات مرغ به تشکلهای بخش خصوصی اعم از اتحادیه‌ها و تعاونیها ذکر کرد.
وی ادامه داد: باید همه این امور و اختیارات به این تشکلها واگذار شده و تعهد گرفته شود که نرخ متعادلی را با توجه به قیمت دان و جوجه خود تعیین کرده و بازار تولید را بر مبنای آن تنظیم نمایند.
او گفت: در چنان شرایطی تشکلها در قبال هرگونه کمبود و مشکلی در تولید مسوول هستند اما در شرایط کنونی نمی‌توان از آنها بازخواست نمود.
وی در عین حال واردات مرغ را هم با توجه به قیمتهای بالا در بازار جهانی چندان ممکن ندانست.
در این شرایط شرکت پشتیبانی امور دام خراسان رضوی هم به منظور تعدیل در بازار و قیمت مرغ اقداماتی را آغاز کرده که از جمله آنها توزیع ۵۰۰تن مرغ منجمد با قیمت مصوب ۱۳هزار و ۶۰۰ریال می‌باشد.
حال بماند که این اقدام تا چه حد در قیمت این کالا آن هم در شهری چون مشهد که علاوه بر جمعیت سه میلیونی خود چند میلیون مسافر را هم‌اینک پذیر است موثر خواهد بود!
مدیرعامل تعاونی مرغداران گوشتی مشهد هم به عنوان یکی دیگر از دست اندرکاران این بخش معتقد است: مرغدار نقدینگی لازم را برای خرید دان و پرورش مرغ ندارد.
عباس زرگرباشی گفت: طی فصل قبل در مشهد و خراسان رضوی حداکثر حدود ۳۰ درصد مرغداران جوجه‌ریزی کردند در حالی که در سطح کشور هم وضعیت چندان مطلوبتر از این نبود.
وی ادامه داد: فروش دان نقدی است و مرغدار نقدینگی ندارد که جوجه‌ریزی کند و بانکها هم در ارایه تسهیلات به آنها مساعدت نمی‌کنند.
او تعداد اعضای تعاونی مرغداران گوشتی مشهد را ۱۶۰مرغدار با ظرفیت تولید بالغ بر دو میلیون قطعه ذکر کرد و گفت: به دلیل شرایط نامناسب تنها حدود ۲۰مورد از این واحدها اقدام به جوجه‌ریزی کرده‌اند.
وی افزود: تا چندی قبل مرغدار امکان خرید نسیه دان را از بازار داشت اما از اسفند ماه پارسال دولت طرح آزادسازی را اجرا کرد.
او اظهار داشت: این روال و قیمت بالای گوشت مرغ تا دو ماه دیگر ادامه می‌یابد اما باید نقدینگی مرغدار به صورت تسهیلات بانکی و یا هر شیوه دیگری تامین شود تا این مشکل و فشار بر مرغدار و به همان نسبت بر مصرف‌کننده کاسته شود.
وی با اشاره به قیمت زیاد جوجه یک روزه نیز گفت: اگر کمکی نشود برای دور بعد جوجه‌ریزی هم مشکل خواهیم داشت.
مدیرعامل تعاونی مرغداران گوشتی مشهد با تاکید بر تاثیر گرانی نهاده‌ها بر قیمت مرغ افزود: هیچیک از تولیدکنندگان مرغ علاقه‌ای به گرانی و افزایش قیمت آن ندارند زیرا چنین روندی همواره پس از مدتی به رکود صنعت مرغداری انجامیده است.
وی گفت: اما با روند گران شدن قیمت مرغ، رغبت برای جوجه‌ریزی افزایش می‌یابد و همین عامل گرانی نهاده‌های مورد نیاز از جمله جوجه یکروزه است.
او ساماندهی صنعت طیور را در کشور ضروری دانست و افزود: در حالی که هر قطعه جوجه یک روزه پارسال دو هزار تا دو هزار و ۵۰۰ریال عرضه می‌شد امسال این رقم به پنج هزار ریال رسیده است.
