لبنیات در برزخ

 مدت‌هاست درباره گرانی شیر و لبنیات اخبار ضد‌ونقیضی به گوش می‌رسد و حالا مشخص شده که اختلاف رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و معاون اجرایی رئیس‌جمهور موجب شده بازار لبنیات در برزخ گرانی بماند. مدت‌هاست افزایش نرخ شیر به لیتری 1440 تومان ابلاغ شده اما هنوز اجرایی نشده است. برخی از برندهای لبنیات هم با وجود اینکه نرخ شیر را 1100 تومان می‌پردازند اما اقدام به گرانی محصولات خود کرده‌اند که اختلاف بر سر تصمیم‌گیری نهایی وضعیت شیر را می‌توان مهم‌ترین علت این نابسامانی دانست. حسین چمنی، کارشناس فرآورده‌های لبنی درباره احتمال افزایش قیمت لبنیات گفت: در بحث قیمت لبنیات کارخانه‌ها، انجمن‌های صنفی لبنیات و... می‌توانند قیمت پیشنهادی خود را ارائه دهند اما در نهایت قیمت‌ها باید به تایید سازمان حمایت از مصرف‌کننده برسد. وی افزود: انجمن صنایع لبنی و شرکت‌های لبنی بزرگ مخالف افزایش قیمت‌ها هستند. به‌رغم اینکه ستاد تنظیم بازار و معاون اجرایی رئیس‌جمهور سازمان حمایت را موظف کردند قیمت خرید شیرخام از دامداران باید افزایش پیدا کند گویا سخنگوی دولت گفته‌اند دولت این افزایش قیمت‌ها را مصوب نکرده و معاون سازمان حمایت آن را بخشنامه کرده است. اینها بحث‌های ضد و نقیضی است که من اطلاعی از آنها ندارم. چمنی در ادامه تصریح کرد: به حکم قانون عرضه و تقاضا، فضای افزایش قیمت شیر خام و فرآورده‌های لبنی در بازار وجود ندارد البته ممکن است از بین ۱۱۰۰ برند لبنی که محصولات‌شان در بازار است چند شرکت قیمت‌های خود را افزایش داده باشند اما این اقدام قابل تعمیم نیست و عمومیت ندارد. با وجود ده‌ها شرکت لبنی دیگر که قیمت‌های‌شان را تغییر نداده‌اند اگر شرکتی دست به افزایش قیمت‌ها بزند چون مردم قدرت انتخاب دارند یک نوع خودکشی محسوب می‌شود. وی در ادامه به تراز گفت: معاون اجرایی رئیس‌جمهور بارها سازمان حمایت را موظف کرده با نظارت بر قیمت شیر اجازه ندهند قیمت آن از ۱۲۵۰ تومان به ۱۴۴۰ تومان افزایش یابد اما اگر این اتفاق بیفتد طبیعی است که قیمت فرآورده‌های شیر نیز افزایش خواهد یافت. در واقع بار مالی حمایت از دامداران بر روی دوش مردم خواهد افتاد. این کارشناس فرآورده‌های لبنی درباره یارانه لبنیات گفت: در حال حاضر فقط به شیر مدارس یارانه تعلق می‌گیرد و شیر و پنیر معمولی نیز از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. چمنی درباره مصرف سرانه شیر در کشور تصریح کرد: در خوشبینانه‌ترین آمارها این عدد حدود ۸۳ کیلوگرم در سال است. یعنی سرانه مصرف مجموع شیر، ماست، دوغ، پنیر و... در صورت تبدیل به شیر مایع برای هر ایرانی در یک‌سال حدود ۸۰ کیلوگرم است. وی درباره روش محاسبه این عدد گفت: در سال 8 میلیون و 200 هزار تن شیرخام در کشور تولید می‌شود که سرانه تولید هر نفر برای جمعیت ۸۰ میلیونی ما چیزی حدود ۱۰۲ کیلوگرم است. از طرفی ۲۰ درصد این تولید از دسترس مصرف مردمی خارج می‌شود که ۵ درصد به مصرف گوساله‌ها می‌رسد، ۵ درصد ضایعات است و ۱۰ درصد  تبدیل به فرآورده شده و صادر می‌شود.  لذا در خوشبینانه‌ترین حالت سرانه مصرف ما کمتر از ۸۵ کیلوگرم است. وی در توضیح آمار وزارت بهداشت از سرانه مصرف شیر گفت: طبق آمار وزارت بهداشت هر ایرانی در روز ۱۹۰ گرم و در سال ۶۹ کیلوگرم شیر و فرآورده‌های لبنی مصرف می‌کند که به واقعیت نزدیک‌تر است. چمنی در ادامه تصریح کرد: حتی با فرض سرانه مصرف ۹۰ کیلوگرم فاصله زیادی با مصرف مطلوب داریم به طوری که این سرانه در کشورهای توسعه یافته بالای ۲۷۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم است که در کشورهایی مانند سوئد، نروژ، دانمارک، هلند و... این عدد به بالای ۵۰۰ کیلوگرم در سال می‌رسد. چمنی در پایان خاطرنشان کرد: ما معتقدیم هزینه‌های یارانه‌ای که دولت می‌تواند برای تثبیت قیمت‌ها بپردازد بسیار کمتر از هزینه‌هایی است که باید به عنوان هزینه درمانی ناشی از کمبود مصرف شیر بپردازد.
وزارت جهادکشاورزی، هوادار گرانی
در میان دعوای دولتی‌ها مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی به دنبال افزایش قیمت شیر هستند. معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه دامداران از سال گذشته منتظر اجرای مصوبه خرید شیر خام به قیمت ۱۴۴۰ تومان هستند، گفت: انتظار می‌رود سازمان حمایت هر چه زودتر این مصوبه را اجرا کند تا بیش از این شاهد متضرر شدن دامداران نباشیم. حسن رکنی، معاون وزیر جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با فارس درباره اجرای مصوبه خرید شیر خام به نرخ 1440 تومان از دامداران گفت: معاون رئیس‌جمهور آقای شریعتمداری با نظر بسیار مثبتی به این موضوع وارد شده‌ و  در صورتجلسه‌ای که برای اجرایی شدن این مصوبه به سازمان حمایت ابلاغ شده بر حسن‌اجرای این مصوبه تأکید شده است. وی با بیان اینکه ما از سازمان حمایت انتظار اجرا شدن این مصوبه را داریم، افزود: ابلاغ این مصوبه به سازمان حمایت اتفاق جدیدی نیست، بلکه مصوبه  خرید شیر خام به قیمت 1440 تومان سال گذشته در ستاد تنظیم بازار تصویب شد، ولی هیچ‌گاه اجرا نشد. دامداران با کمترین توقع بیشترین تلاش را برای تولید می‌کنند و انتظاری که برای اجرایی شدن مصوبه دارند، انتظار بالایی نیست. معاون وزیر جهاد کشاورزی با تأکید بر اینکه انتظار می‌رود در یک فضای آرام و با تعامل مناسب بین دامداران و کارخانجات صنایع لبنی این مصوبه عملیاتی شود، بیان داشت: در ادامه مسیر سازمان حمایت باید اقدامات عملیاتی را به گونه‌ای انجام دهد، تا خرید و فروش این محصول سیر طبیعی خودش را پیدا کند. وی در پاسخ به این سوال که از یک طرف دامداران خواهان افزایش قیمت خرید شیرخام هستند اما از طرف دیگر صنایع با توجه به شرایط بازار تمایلی به افزایش قیمت ندارند، برآورد شما از این مساله چیست، گفت: با توجه به وظایفی که ستاد تنظیم بازار در قبال مصرف‌کننده، تولید‌کننده و صنایع بر عهده دارد، قبل از ابلاغ مصوبه خرید شیرخام به قیمت 1440 تومان قطعا کارهای کارشناسی انجام شده و نباید دوباره این موضوع مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. معاون وزیر جهاد کشاورزی بیان داشت: به صورت بسیار شفاف در بخشنامه ستاد تنظیم بازار این موضوع مطرح شده که سازمان حمایت موظف به نظارت بر عملیاتی شدن این مصوبه است.