یکی از دلایل مطرح شده در مورد عدم امکان برنامه ریزی و تنطیم بازار در صنعت مرغداری کشور تولید به شکل خرده مالکی در این صنعت است، خرده مالکانی که به گفته کارشناسان سهم بزرگی از جوجه ریزی و تولید گوشت مرغ را برعهده دارند. نادیده گرفتن تولیدکنندگان خرد یا معضل خواندن آنان نه تنها مشکلی از صنعت مرغداری کشور حل نخواهد کرد بلکه امکان برنامه ریزی موثر و دسترسی به اهداف تعیین شده را سخت و غیرممکن می نماید. در این شرایط بهترین راه حل، همراه ساختن آنان با شرکت بزرگ برای کنترل تولید و تنظیم بازار با استفاده از تشکل های قدرتمند است.
دکتر مهربانی - از فعالان با سابقه صنعت مرغداری کشور و استاد دانشگاه تهران - سهم تولید خرده مالکان را در تنظیم بازار صنعت مرغداری کشور بسیار پراهمیت دانسته و می گوید: صنعت طیور پس از انقلاب رشد بسیار سریع داشت به طوری که این صنعت هم اکنون دارای ظرفیت 10 برابری ابتدای انقلاب می باشد که عمده این رشد به شکل خرده مالکی بود.
وی افزود: این مزارع که دارای ظرفیت پایینی می باشند همواره با ریسک قیمت نهاده های ورودی، ریسک عملیات پرورش و ریسک نوساتات قیمت محصول در بازار مواجه هستند.
مهربانی ادامه داد: تولیدکنندگان خرد قدرت و امکانات لازم برای مدیریت این همه ریسک را نداشته و با نوسانات بازار دچار زیان سنگین می شوند.
این استاد دانشگاه تشکیل شرکت های بزرگ با مشارکت خرده مالکان را بهترین راه حل مشکلات کنونی صنعت در تنطیم بازار عنوان کرد و گفت: در این شرایط بهترین راه کنترل تولید و تنظیم بازار همراه ساختن تولیدکنندگان خرد با ایجاد شرکت های بزرگ با کمک تشکل های قدرتمند است.
مهربانی با اشاره به نقش دولت در اصلاح ساختار تولید مرغ، بیان داشت: دولت نقش تسهیل کننده عبور صنعت از خرده مالکی به بزرگ مالکی را خواهد داشت و برای عبور از ساختار خرده مالکی به بزرگ مالکی در مرحله اول، دولت باید باور کند این شکل از تولید نمی تواند بازار را به شکل بهینه تنظیم کند، به عبارت دیگر باید ابتدا از لحاظ مبانی نظری قبول کند شکل خرده مالکی درست نیست بعد برای عبور از آن مسیری را فراهم کند تا شرکت های بزرگ شکل بگیرند.
وی ادامه داد: دولت با تامین تسهیلات مالی مناسب، مشوق های صادراتی و انجام تحقیقات و در اختیار قرار دادن نتایج این تحقیقات به بخش خصوصی در شکل دهی شرکت های بزرگ کمک خواهد کرد.
مهربانی تصریح کرد: دولت نباید در بازار دخالت کند و اجازه دهد ساز و کارهای بازار و رقابت عوامل اصلی تعیین قیمت باشند و تنها با وضع مقررات بر کیفیت محصولات تولیدی نظارت داشته باشد.
وی دغدغه خرده مالکان در خصوص امکان سوء استفاده شرکت بزرگ از آنها را بی مورد دانست و اظهار داشت: هر خرده مالکی به اندازه توان مالی و مدیریتی خود با این شرکت ها همکاری خواهد داشت و عملکرد شرکت ها نیز به نحوی خواهد بود که تولیدکننده خرد نگران نوسان قیمت نهاده ها، جوجه و قیمت محصول نبوده و فقط کافیست یک پرورش دهنده خوب باشد.
به گفته وی رابطه بین شرکت های بزرگ و خرده مالکان "رابطه قراردادی" خواهد بود تا آنان با تکیه بر قدرت مالی، مدیریتی، برنامه ریزی، تحقیقانی و صادراتی شرکت های بزرگ تمام توجه خود را معطوف تولید محصول با کیفیت با کاهش هزینه و افزایش راندمان نمایند که نتیجه این امر ایجاد و افزایش قدرت رقابت برای شرکتهای بزرگ در بازار داخل و بازارهای منطقه خواهد بود.
مهربانی افزود: . متاسفانه امروز مرغ ایران محصولی بدون برند است که شرکتهای بزرگ می توانند با ایجاد برند، اطمینان بیشتری به مصرف کنندگان داخلی و خارجی بدهند.
دکتر مهربانی در پایان تاکید کرد: لازم است فرآیند تبدیل از خرده مالکی به بزرگ مالکی از طریق تعداد محدودی شرکت های زنجیره ای صورت گیرد و این شرکت ها نباید حداکثر بیش از 20 واحد و با تولید کمتر از 100 هزار تن مرغ در سال باشند.
دکتر مهربانی - از فعالان با سابقه صنعت مرغداری کشور و استاد دانشگاه تهران - سهم تولید خرده مالکان را در تنظیم بازار صنعت مرغداری کشور بسیار پراهمیت دانسته و می گوید: صنعت طیور پس از انقلاب رشد بسیار سریع داشت به طوری که این صنعت هم اکنون دارای ظرفیت 10 برابری ابتدای انقلاب می باشد که عمده این رشد به شکل خرده مالکی بود.
وی افزود: این مزارع که دارای ظرفیت پایینی می باشند همواره با ریسک قیمت نهاده های ورودی، ریسک عملیات پرورش و ریسک نوساتات قیمت محصول در بازار مواجه هستند.
مهربانی ادامه داد: تولیدکنندگان خرد قدرت و امکانات لازم برای مدیریت این همه ریسک را نداشته و با نوسانات بازار دچار زیان سنگین می شوند.
این استاد دانشگاه تشکیل شرکت های بزرگ با مشارکت خرده مالکان را بهترین راه حل مشکلات کنونی صنعت در تنطیم بازار عنوان کرد و گفت: در این شرایط بهترین راه کنترل تولید و تنظیم بازار همراه ساختن تولیدکنندگان خرد با ایجاد شرکت های بزرگ با کمک تشکل های قدرتمند است.
مهربانی با اشاره به نقش دولت در اصلاح ساختار تولید مرغ، بیان داشت: دولت نقش تسهیل کننده عبور صنعت از خرده مالکی به بزرگ مالکی را خواهد داشت و برای عبور از ساختار خرده مالکی به بزرگ مالکی در مرحله اول، دولت باید باور کند این شکل از تولید نمی تواند بازار را به شکل بهینه تنظیم کند، به عبارت دیگر باید ابتدا از لحاظ مبانی نظری قبول کند شکل خرده مالکی درست نیست بعد برای عبور از آن مسیری را فراهم کند تا شرکت های بزرگ شکل بگیرند.
وی ادامه داد: دولت با تامین تسهیلات مالی مناسب، مشوق های صادراتی و انجام تحقیقات و در اختیار قرار دادن نتایج این تحقیقات به بخش خصوصی در شکل دهی شرکت های بزرگ کمک خواهد کرد.
مهربانی تصریح کرد: دولت نباید در بازار دخالت کند و اجازه دهد ساز و کارهای بازار و رقابت عوامل اصلی تعیین قیمت باشند و تنها با وضع مقررات بر کیفیت محصولات تولیدی نظارت داشته باشد.
وی دغدغه خرده مالکان در خصوص امکان سوء استفاده شرکت بزرگ از آنها را بی مورد دانست و اظهار داشت: هر خرده مالکی به اندازه توان مالی و مدیریتی خود با این شرکت ها همکاری خواهد داشت و عملکرد شرکت ها نیز به نحوی خواهد بود که تولیدکننده خرد نگران نوسان قیمت نهاده ها، جوجه و قیمت محصول نبوده و فقط کافیست یک پرورش دهنده خوب باشد.
به گفته وی رابطه بین شرکت های بزرگ و خرده مالکان "رابطه قراردادی" خواهد بود تا آنان با تکیه بر قدرت مالی، مدیریتی، برنامه ریزی، تحقیقانی و صادراتی شرکت های بزرگ تمام توجه خود را معطوف تولید محصول با کیفیت با کاهش هزینه و افزایش راندمان نمایند که نتیجه این امر ایجاد و افزایش قدرت رقابت برای شرکتهای بزرگ در بازار داخل و بازارهای منطقه خواهد بود.
مهربانی افزود: . متاسفانه امروز مرغ ایران محصولی بدون برند است که شرکتهای بزرگ می توانند با ایجاد برند، اطمینان بیشتری به مصرف کنندگان داخلی و خارجی بدهند.
دکتر مهربانی در پایان تاکید کرد: لازم است فرآیند تبدیل از خرده مالکی به بزرگ مالکی از طریق تعداد محدودی شرکت های زنجیره ای صورت گیرد و این شرکت ها نباید حداکثر بیش از 20 واحد و با تولید کمتر از 100 هزار تن مرغ در سال باشند.
