تحلیل - اعتماد ملی: کمتر از دو ماه پس از آغاز طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ، تولیدکنندگان این محصولا‌ت ناگهان اعلام وضعیت قرمز کردند.
دیروز رئیس هیات‌مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی کشور، ضمن آنکه زیان‌های واردشده بر تولیدکنندگان را تحمل‌پذیر خواند، گفت که با روند فعلی، تولید مرغ تا ماه دیگر به شدت کاهش می‌یابد. سه روز پیش هم عضو اتحادیه مرکزی مرغداران از کاهش تولید تخم‌مرغ در ماه‌های آینده و واردآمدن فشار بر تولیدکنندگان خبر داده بود. رئیس هر دو اتحادیه از آنچه که اجرای ناموفق طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ می‌خوانند گله دارند و از آن به‌عنوان عامل اختلا‌ل در کسب‌وکار خود نام می‌برند؛ طرحی که دو ماه بیشتر از عمرش نمی‌گذرد و تولدش، خبر خوش محمد‌رضا اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی بود.
او در آخرین روزهای شهریور ماه، در جمع خبرنگاران گفت که دولت قصد دارد با اجرای این طرح زمینه را برای تولید مرغ و تخم‌مرغ فراهم کند و با حذف دلا‌لا‌ن و نوسانات ناگهانی قیمت را در ذهن مصرف‌کنندگان به کابوسی فراموش‌شده بدل کند.
یک طرح ساماندهی دیگر
یک صبح دم‌کرده در نیمه تابستان بود که وزیر جهاد کشاورزی برای اولین بار جزئیات <طرح ساماندهی بازار مرغ، تخم‌مرغ، گوشت قرمز و شیر> را در سفرش به استان مازندران اعلام کرد.
در آغاز کار، برخی اتحادیه‌ها، مسوولا‌ن وزارت جهاد کشاورزی و نمایندگان مجلس، به اجرای طرح عکس‌العمل نشان دادند که در آن میان اتحادیه‌ها نگران، دولتی‌ها امیدوار و نمایندگان در میانه میدان بودند. مدیرعامل اتحادیه مرغداران مرغ تخمگذار خراسان رضوی یکی از مخالفان بود که در میزگرد خبرگزاری ایسنا گفت: بر اساس فراخوانی که از مرغداران در ارتباط با طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ صورت گرفت تمامی مرغداران مرغ تخمگذار استان اتفاق نظر داشتند که این طرح دارای ابهامات علمی و حقوقی است.
به نظر محمد منتظمی، مفهوم لغوی توافق در طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ مورد سوال بود. او همچنین براین باور بود که طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ غیرعلمی است. به گفته او وزارت جهاد کشاورزی تا قبل از اجرای طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ تاکنون چندین طرح را برای ساماندهی صنعت مرغداری به اجرا گذاشته که هیچکدام از این طرح‌ها موفق نبوده است. علت اصلی عدم موفقیت طرح‌های ساماندهی صنعت طیور، محدودیت در ارتباط با نهاده‌های این صنعت، کمبود تسهیلا‌ت و نبود صنایع تبدیلی و کارخانه فرآوری تخم‌مرغ است. او علت دیگر عدم موفقیت طرح‌های ساماندهی صنعت طیور را نداشتن تعهد دولت و مجلس به این صنعت عنوان کرد و ادامه داد: تعرفه برق صنعت مرغداری از یک سال گذشته همانند کشاورزی شده ولی تاکنون این تعرفه اجرایی نشده است. اگر راهکارهای علمی برای طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ اجرا شود می‌توان رفاه مصرف‌کننده را تضمین کرد.
و هفته‌ها گذشت تا آنکه در آغاز آبان‌ماه، یک عضو انجمن تولیدکنندگان جوجه یک‌‌روزه گفت که به نظر او طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ طرح خوبی است اما بدون کارشناسی اجرا شد که نحوه اجرای آن و ضعف‌های موجود باعث کاهش جوجه‌ریزی خواهد شد، چراکه هم‌اکنون مرغ تولیدشده در دست مرغداران مانده و مرغداران مجبورند محصول تولیدی خود را زیر قیمت تمام‌شده به بازار عرضه کنند.
غلا‌معلی فارغی برخی ضعف‌های این طرح را عدم پوشش همه‌جانبه آن به دلیل نداشتن امکانات کشتارگاهی، توزیع سردخانه‌ای، نهاده‌ها، اعتباری و... دانست و گفت: اتحادیه تعاون روستایی و شرکت پشتیبانی امور دام قادر نیستند تولیدات را به قیمت تصویب‌شده جذب کنند. با گذشت زمان وضعیت وخیم‌تر شد تا آنکه اتحادیه‌ها اعلام وضعیت خطر کردند.
مرغهای تخمگذار به کشتارگاه می‌روند
<به دلیل افزایش 30 درصدی قیمت نهاده‌های تولید (خوراک دام) و مقرون به صرفه‌نبودن تولید، جوجه‌ریزی مرغ تخمگذار نصف شده و گله‌های پیر در حال حذف شدن هستند. این وضعیت تا پنج - شش ماه آینده باعث کمبود تخم‌مرغ در بازار خواهد شد.> این آخرین خبری است که درباره اوضاع تولیدکنندگان تخم‌مرغ منتشر شده است. یکشنبه گذشته، محمد طباطبایی عضو اتحادیه مرکزی مرغداران (میهن) با اشاره به طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ گفت که اگر این طرح با مطالعه و کارشناسی اجرا شود طرح خوبی است، اما خرید تخم‌مرغ با قیمت کیلویی 890 تومان و تامین هر کیلو سویا و ذرت با قیمت‌های 330 و 450 تومان در مرغداری‌ها قیمت کارشناسی نیست و حدود 30درصد اختلا‌ف قیمت وجود دارد که این امر باعث متضررشدن مرغداران و ضرر 150 تومانی در هر کیلو تخم‌مرغ است.
او افزود: با این قیمت نهاده‌ها، هر کیلو تخم‌مرغ برای مرغداران هزار و 100 تومان می‌شود در صورتی که از طرف دولت کیلویی 880 تا 940 تومان خریده می‌شود. طباطبایی بااشاره به اینکه بین افزایش قیمت نهاده‌ها و تخم‌مرغ روند متعادلی وجود ندارد، تصریح کرد: قیمت نهاده‌ها نسبت به سه‌ماه گذشته 25 تا 30 درصد افزایش یافته و قیمت تخم‌مرغ 10 تا 15 درصد کاهش یافته است و به همین علت در حال حاضر جوجه‌ریزی انجام‌شده نصف میزان مورد نیاز کشور است که طی پنج- شش ماه آینده باعث کمبود تخم‌مرغ خواهد شد.
مرغها در صف کشتارگاه‌ها
دیروز رئیس هیات‌مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی سراسر کشور در گفت‌وگو با ایسنا با انتقاد از آنچه عدم انجام تعهدات دولت در طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ می‌خواند، اعلام کرد: در حال حاضر حدود 40 روز است که پول مرغ خریداری‌شده از مرغداران توسط اتحادیه مرکزی تعاون روستایی پرداخت نشده است در صورتی که طبق این طرح باید پول مرغ خریداری‌شده حداکثر طی یک هفته پرداخت شود.
به گفته محمد یوسفی، در طرح ساماندهی مرغ و تخم‌مرغ مقرر شده بود که نهاده‌ها به موقع در اختیار مرغداران قرار گیرد و همچنین مرغ تولیدشده به‌موقع خریداری و بهای آن فورا پرداخت شود، اما در حال حاضر نهاده‌ها به‌موقع تامین نمی‌شود. از طرف دیگر عدم خرید به‌موقع مرغهای تولیدی باعث افزایش وزن آنها و افزایش هزینه تمام‌شده برای مرغداران شده است و بهای میزان خریداری‌شده نیز 40 روز است که پرداخت نشده است. وی تصریح کرد: در حال حاضر قیمت جوجه کاهش یافته که در آینده‌ای نزدیک تولید جوجه و به‌تبع آن مرغ کم خواهد شد. یوسفی وضع موجود را خطرناک ارزیابی می‌کند و اعتقاد دارد با ادامه این روند در آینده‌ای نزدیک در تولید مرغ با مشکل جدی مواجه خواهیم شد. مدیرعامل اتحادیه مرغداران مرغ گوشتی استان تهران در پایان با بیان اینکه در حال حاضر قیمت مرغ بسیار پایین‌تر از کیلویی هزار و 850 تومان عنوان شده در طرح عرضه می‌شود، اظهار کرد: دولت با تولیدکنندگان قرارداد بسته و باید به تعهدات خود عمل کند. اگر دولت تعهدات خود را اجرا نکند از دیگران چه انتظاری می‌توان داشت؟
مرغهای تخمگذار به همراه مرغهای گوشتی که به دلیل تاخیر دولت در پرداخت‌ها دچار اضافه وزن شده‌اند مقابل کشتارگاه‌ها صف کشیده‌اند. تولید تخم‌مرغ دیگر صرف ندارد و از سوی دیگر، سال گذشته دولت با افزایش تعرفه صادرات مرغ و تخم‌مرغ، جلوی صادرات این محصولا‌ت را گرفت تا قیمت‌ها افزایش نیابد اما نه‌تنها قیمت‌ها افزایش یافت بلکه ایران به‌عنوان یک تولیدکننده، بازار را به هند و چین باخت
