صنعت مرغداری کشور در سال های گذشته با افت و خیزهای فراوانی رو به رو شده است.
این تنش بازار گاه در بازار مرغ گوشتی و گاه در بازار مرغ تخمگذار ملموس بوده و دولت و متولیان بازار محصولات کشاورزی را به صحنه می کشاند.
پس از بروز برخی مشکلات در عرضه به موقع مرغ گوشتی به بازار که در سال های گذشته برای کشور مشکلاتی به بار آورد، سال 93 را می توان سالی آرام برای صنعت مرغداری و بازار فروش این محصول قلمداد کرد.
البته در روزهای گرم تابستان، بازار تخم مرغ کمی بیش از حد آرام شده به طوری که به گفته برخی از فعالان این بخش، تولید نکردن تخم مرغ به صرفه تر از تولید آن می باشد.
برای روشن شدن مشکلات صنعت تخم مرغ با ناصر مینو سپهر، رئیس هیأت مدیره یکی از تعاونی های فعال در زمینه تولید تخم مرغ، هم کلام شده ایم که ما حصل آن را در ذیل می خوانید.
با تشکر از وقتی که در اختیار خبرگزاری موج قرار داده اید. ابتدا بفرمایید که شرکت تعاونی که حضرت عالی رئیس هیأت مدیره آن هستید در چه زمینه ای فعالیت می کند؟
تمام اعضای تعاونی ما مرغدار هستند و این یکی از شرایط اصلی پذیرش اعضا بوده است.
البته از میان اعضا، تنها یک نفر یا یک واحد در عرصه مرغ گوشتی فعال بوده و مابقی در حوزه مرغ تخم گذار فعالیت می کنند.
در روزهای گذشته برخی از فعالان در عرصه مرغ تخم گذار از وضعیت حال و حاضر بازار ناراضی هستند. آیا شرکت تعاونی شما نیز با این مشکلات رو به رو است؟
بله. وضعیت صنعت مرغداری بسیار خراب است.
من تنها یک نمونه از این مشکلات را برای شما عرض می کنم. طبق اعلام دولت و بررسی کارشناسی خودمان، قیمت تمام شده تخم مرغ برای تولید کننده حدود 4800 تومان در هر کیلوگرم است، اما؛ امروز بازار این تخم مرغ را تنها با 2300 تومان خریداری می کند!
به نظر شما تفاوت این مبلغ پایه و مبلغ فروش از کجا باید تأمین شود؟ آیا ضرر از این بیشتر نیز می شود؟
آقای مینو سپهر کار اقتصادی همیشه همراه با سود نیست و گاهی نیز در مقاطعی از سال، سودش کم یا صفر می شود. مطمئنا در تمام سال روال به این صورت نبوده و نخواهد بود.
حرف شما صحیح است، بالاخره کار اقتصادی است و دارای نوسان و ضرر نیز می باشد.
اما سؤال من این است که آیا وقتی بازار کشش افزایش قیمت یا به قول شما سود را دارد، مجوز به ما می دهند تا کمی هم سود ببریم؟
جواب این سؤال را خودم به شما می دهم، خیر اگر قیمت را بالا ببریم، اول تعزیرات به سراغ ما می آید.
بنابراین این حرف شما زمانی درست خواهد بود که دولت و تعزیرات در زمان کشش بازار، مشکل درست نکرده و اجازه بدهند به پاس ضرر وزیانی که در برخی ماه ها به ما وارد شده است، کمی هم سود کنیم.
در این میان مصرف کننده چه سودی می کند؟ زیرا در همین تاریخی که هستیم و شما تخم مرغ خود را 2300 تومان به فروش می رسانید، مصرف کننده با قیمتی بیش از 7000 تومان این نیاز خود را تأمین می کند.
اساسا مصرف کننده ته جدول است؛ زیرا حالا که تخم مرغ ارزان است و ما ضرر می کنیم، وی با همان قیمت گران تخم مرغ را به خانه می برد.
در این میان بیشترین بهره را واسطه ها می برند که می توان به بنکدار، مغازه دار و وانتی های سیار تقسیمشان کرد.
یعنی عقیده دارید که در میان چرخه تولید و توزیع تخم مرغ تنها واسطه ها بهره مند می شوند و ضرر در کار آنها نیست؟
دلیلی ندارد که آنها ضرر کنند؛ زیرا هر قیمتی که از ما بخرند، سود خود را روی آن کشیده و می فروشند، اما؛ نکته اصلی این است که آنها هزینه تولید را ندارند؛ یعنی نه مرغی نگهداری می کنند که دانه و دارو بخواهد و نه مجبور هستند محصول نهایی را با کیفیت به بازار عرضه کنند؛ زیرا این نیز مسوولیت ما است.
نکته دیگر اینکه در فصول گرم سال که خرید و فروش تخم مرغ کمتر می شود نیز ایشان ضرر نمی کنند؛ زیرا هر چقدر که تقاضا باشد، از ما می خرد و اگر تقاضا صفر شود، او نیز خرید نخواهد کرد.
اما مشکل ما چیست؟ تخم مرغ مثل تره بار می باشد و نمی توان آن را انبار کرد به خصوص در تابستان که هوا گرم است.
این مسأله باعث کاهش قیمت این محصول می شود.
آیا نمی توان تخم مرغ را در سردخانه نگهداری کرد؟
چرا می شود. اما به نظر شما چند وقت و به چه میزان می توان این کار را کرد؟
آیا تولید کننده تنها برای انبار کردن تولید می کند؟
مشکل صنعت تخم مرغ این است که تولید در حال انجام است و نمی توان هر زمان که خواست تولید کرد و هر زمان که بازار کشش نداشت با یک دکمه تولید را متوقف کرد.
آیا در بخش بسته بندی تخم مرغ نیز ورود کرده اید؟
بله یک واحد بسته بندی هم داریم، اما؛ این کار نیز مشکلات خودش را دارد.
هزینه بسته بندی کم نیست و شما فکر می کنید چند درصد از مردم حاضرند با پول یک یک شانه تخم مرغ 30 عددی یک بسته تخم مرغ 10 عددی را بخرد؟
یعنی شما بر این عقیده هستید که تخم مرغ بسته بندی از نظر کیفیت و اندازه هیچ تفاوتی با تخم مرغ فله ای ندارد؟
معمولا تخم مرغ هایی را بسته بندی می کنند که از نظر رنگ زرده کیفیت بالاتری داشته باشند.
البته کیفیت تخم مرغ به رنگ زرده ربطی ندارد، اما؛ معمولا ما علاقه مندیم که تخم مرغ هایی که زرده پررنگ تر و یا نارنجی رنگ دارند را مصرف کنیم.
خیلی از مصرف کنندگان تخم مرغ رنگ زرده را دلیل بهتر بودن محصول می دانستند که شما آن را رد کردید، بفرمایید کیفیت تخم مرغ به چه چیزی بستگی دارد؟
کیفیت تخم مرغ به خوراک مصرفی توسط مرغ بستگی دارد و بس؛ یعنی شما اگر به مرغ خوراک خوبی ندهید، مرغ نیز از تولید خود کم می گذارد و کیفیت محصولش کم می شود.
اما در بحث رنگ باید به این نکته اشاره کنم که به دو صورت می توان رنگ زرده را کم و زیاد کرد.
اول اینکه با دادن برخی مواد اولیه مثل ذرت یا رنگدانه طبیعی مانند هویج، گل همیشه بهار می توان رنگ زرده را افزایش داد، اما؛ اگر به جای این مواد که گفته شد به مرغ جو بدهید، زرده تخم مرغ بسیار کم رنگ و یا سفید خواهد شد.
این مسأله رنگ زرده برای تولید کنندگانی مهم است که می خواهند محصول خود را به شرکت های بسته بندی بفروشند.
آیا کشور نیاز به واردات تخم مرغ دارد؟
خیر. ما چیزی به عنوان واردات نداریم؛ زیرا آنقدر مازاد داریم که بر روی دستانمان باد کرده است.
البته در یک مقطع بعد از بروز آنفولانزای پرندگان، واردات داشتیم، اما؛ تکرار نشد؛ زیرا در حال حاضر مرغداری های ما پر از تخم مرغ است.
چرا با صادرات تخم مرغ، مازاد محصول خود را نمی فروشید؟
صادرات تخم مرغ بسیار کم است. نوسان قیمت ارز و حمله داعش به عراق و مشکلات امنیت در افغانستان عملا کار صادرات را با مشکل رو به رو کرده است.
یعنی تنها به دو کشور صادر می کنیم و در اروپا و آمریکا و یا کشورهای دیگر بازاری برای محصول شما نیست؟
بروز برخی مشکلات موجب شده است که ما نتوانیم به بازارهای دیگر به خصوص اروپا وارد شویم.
آقای مینو سپهر چرا در بازارهای شمال ایران یعنی کشورهای استقلال یافته از شوروی سابق فعالیت نمی کنید؟
کشورهای استقلال یافته در شمال دریای خزر بازار بکری داشتند، اما؛ به علت کوتاهی برخی افراد و راهنمایی نکردن دولت به بازرگانان ایرانی برای ورود مناسب به این بازار ها، عملا این فرصت از بازرگانان و تولید کنندگان ایرانی گرفته شد.
وقتی بازرگانان این کشورها برای خرید محصولاتی مثل برنج و زعفران ایرانی با سدی دولتی رو به رو شدند و یا در بازار به جای محصولی با کیفیت جوراب بدون پاشنه تحویل گرفتند، از کشور ما کوچ کرده و سایرین از این فرصت به نفع کشور خو بهره گرفتند.
آیا به فکر مکانیزه کردن مجموعه خود هستید؟
با این اوضاع که باید ضرر 1700 تومانی را برای خرید هر کیلو تخم مرغ خود تحمل کنیم، مکانیزه کردن معنا ندارد.
مرغداری ها فرسوده شده اند و اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، باید در انتظار اتفاقات بدی در صنعت مرغ تخمگذار باشیم.
این تنش بازار گاه در بازار مرغ گوشتی و گاه در بازار مرغ تخمگذار ملموس بوده و دولت و متولیان بازار محصولات کشاورزی را به صحنه می کشاند.
پس از بروز برخی مشکلات در عرضه به موقع مرغ گوشتی به بازار که در سال های گذشته برای کشور مشکلاتی به بار آورد، سال 93 را می توان سالی آرام برای صنعت مرغداری و بازار فروش این محصول قلمداد کرد.
البته در روزهای گرم تابستان، بازار تخم مرغ کمی بیش از حد آرام شده به طوری که به گفته برخی از فعالان این بخش، تولید نکردن تخم مرغ به صرفه تر از تولید آن می باشد.
برای روشن شدن مشکلات صنعت تخم مرغ با ناصر مینو سپهر، رئیس هیأت مدیره یکی از تعاونی های فعال در زمینه تولید تخم مرغ، هم کلام شده ایم که ما حصل آن را در ذیل می خوانید.
با تشکر از وقتی که در اختیار خبرگزاری موج قرار داده اید. ابتدا بفرمایید که شرکت تعاونی که حضرت عالی رئیس هیأت مدیره آن هستید در چه زمینه ای فعالیت می کند؟
تمام اعضای تعاونی ما مرغدار هستند و این یکی از شرایط اصلی پذیرش اعضا بوده است.
البته از میان اعضا، تنها یک نفر یا یک واحد در عرصه مرغ گوشتی فعال بوده و مابقی در حوزه مرغ تخم گذار فعالیت می کنند.
در روزهای گذشته برخی از فعالان در عرصه مرغ تخم گذار از وضعیت حال و حاضر بازار ناراضی هستند. آیا شرکت تعاونی شما نیز با این مشکلات رو به رو است؟
بله. وضعیت صنعت مرغداری بسیار خراب است.
من تنها یک نمونه از این مشکلات را برای شما عرض می کنم. طبق اعلام دولت و بررسی کارشناسی خودمان، قیمت تمام شده تخم مرغ برای تولید کننده حدود 4800 تومان در هر کیلوگرم است، اما؛ امروز بازار این تخم مرغ را تنها با 2300 تومان خریداری می کند!
به نظر شما تفاوت این مبلغ پایه و مبلغ فروش از کجا باید تأمین شود؟ آیا ضرر از این بیشتر نیز می شود؟
آقای مینو سپهر کار اقتصادی همیشه همراه با سود نیست و گاهی نیز در مقاطعی از سال، سودش کم یا صفر می شود. مطمئنا در تمام سال روال به این صورت نبوده و نخواهد بود.
حرف شما صحیح است، بالاخره کار اقتصادی است و دارای نوسان و ضرر نیز می باشد.
اما سؤال من این است که آیا وقتی بازار کشش افزایش قیمت یا به قول شما سود را دارد، مجوز به ما می دهند تا کمی هم سود ببریم؟
جواب این سؤال را خودم به شما می دهم، خیر اگر قیمت را بالا ببریم، اول تعزیرات به سراغ ما می آید.
بنابراین این حرف شما زمانی درست خواهد بود که دولت و تعزیرات در زمان کشش بازار، مشکل درست نکرده و اجازه بدهند به پاس ضرر وزیانی که در برخی ماه ها به ما وارد شده است، کمی هم سود کنیم.
در این میان مصرف کننده چه سودی می کند؟ زیرا در همین تاریخی که هستیم و شما تخم مرغ خود را 2300 تومان به فروش می رسانید، مصرف کننده با قیمتی بیش از 7000 تومان این نیاز خود را تأمین می کند.
اساسا مصرف کننده ته جدول است؛ زیرا حالا که تخم مرغ ارزان است و ما ضرر می کنیم، وی با همان قیمت گران تخم مرغ را به خانه می برد.
در این میان بیشترین بهره را واسطه ها می برند که می توان به بنکدار، مغازه دار و وانتی های سیار تقسیمشان کرد.
یعنی عقیده دارید که در میان چرخه تولید و توزیع تخم مرغ تنها واسطه ها بهره مند می شوند و ضرر در کار آنها نیست؟
دلیلی ندارد که آنها ضرر کنند؛ زیرا هر قیمتی که از ما بخرند، سود خود را روی آن کشیده و می فروشند، اما؛ نکته اصلی این است که آنها هزینه تولید را ندارند؛ یعنی نه مرغی نگهداری می کنند که دانه و دارو بخواهد و نه مجبور هستند محصول نهایی را با کیفیت به بازار عرضه کنند؛ زیرا این نیز مسوولیت ما است.
نکته دیگر اینکه در فصول گرم سال که خرید و فروش تخم مرغ کمتر می شود نیز ایشان ضرر نمی کنند؛ زیرا هر چقدر که تقاضا باشد، از ما می خرد و اگر تقاضا صفر شود، او نیز خرید نخواهد کرد.
اما مشکل ما چیست؟ تخم مرغ مثل تره بار می باشد و نمی توان آن را انبار کرد به خصوص در تابستان که هوا گرم است.
این مسأله باعث کاهش قیمت این محصول می شود.
آیا نمی توان تخم مرغ را در سردخانه نگهداری کرد؟
چرا می شود. اما به نظر شما چند وقت و به چه میزان می توان این کار را کرد؟
آیا تولید کننده تنها برای انبار کردن تولید می کند؟
مشکل صنعت تخم مرغ این است که تولید در حال انجام است و نمی توان هر زمان که خواست تولید کرد و هر زمان که بازار کشش نداشت با یک دکمه تولید را متوقف کرد.
آیا در بخش بسته بندی تخم مرغ نیز ورود کرده اید؟
بله یک واحد بسته بندی هم داریم، اما؛ این کار نیز مشکلات خودش را دارد.
هزینه بسته بندی کم نیست و شما فکر می کنید چند درصد از مردم حاضرند با پول یک یک شانه تخم مرغ 30 عددی یک بسته تخم مرغ 10 عددی را بخرد؟
یعنی شما بر این عقیده هستید که تخم مرغ بسته بندی از نظر کیفیت و اندازه هیچ تفاوتی با تخم مرغ فله ای ندارد؟
معمولا تخم مرغ هایی را بسته بندی می کنند که از نظر رنگ زرده کیفیت بالاتری داشته باشند.
البته کیفیت تخم مرغ به رنگ زرده ربطی ندارد، اما؛ معمولا ما علاقه مندیم که تخم مرغ هایی که زرده پررنگ تر و یا نارنجی رنگ دارند را مصرف کنیم.
خیلی از مصرف کنندگان تخم مرغ رنگ زرده را دلیل بهتر بودن محصول می دانستند که شما آن را رد کردید، بفرمایید کیفیت تخم مرغ به چه چیزی بستگی دارد؟
کیفیت تخم مرغ به خوراک مصرفی توسط مرغ بستگی دارد و بس؛ یعنی شما اگر به مرغ خوراک خوبی ندهید، مرغ نیز از تولید خود کم می گذارد و کیفیت محصولش کم می شود.
اما در بحث رنگ باید به این نکته اشاره کنم که به دو صورت می توان رنگ زرده را کم و زیاد کرد.
اول اینکه با دادن برخی مواد اولیه مثل ذرت یا رنگدانه طبیعی مانند هویج، گل همیشه بهار می توان رنگ زرده را افزایش داد، اما؛ اگر به جای این مواد که گفته شد به مرغ جو بدهید، زرده تخم مرغ بسیار کم رنگ و یا سفید خواهد شد.
این مسأله رنگ زرده برای تولید کنندگانی مهم است که می خواهند محصول خود را به شرکت های بسته بندی بفروشند.
آیا کشور نیاز به واردات تخم مرغ دارد؟
خیر. ما چیزی به عنوان واردات نداریم؛ زیرا آنقدر مازاد داریم که بر روی دستانمان باد کرده است.
البته در یک مقطع بعد از بروز آنفولانزای پرندگان، واردات داشتیم، اما؛ تکرار نشد؛ زیرا در حال حاضر مرغداری های ما پر از تخم مرغ است.
چرا با صادرات تخم مرغ، مازاد محصول خود را نمی فروشید؟
صادرات تخم مرغ بسیار کم است. نوسان قیمت ارز و حمله داعش به عراق و مشکلات امنیت در افغانستان عملا کار صادرات را با مشکل رو به رو کرده است.
یعنی تنها به دو کشور صادر می کنیم و در اروپا و آمریکا و یا کشورهای دیگر بازاری برای محصول شما نیست؟
بروز برخی مشکلات موجب شده است که ما نتوانیم به بازارهای دیگر به خصوص اروپا وارد شویم.
آقای مینو سپهر چرا در بازارهای شمال ایران یعنی کشورهای استقلال یافته از شوروی سابق فعالیت نمی کنید؟
کشورهای استقلال یافته در شمال دریای خزر بازار بکری داشتند، اما؛ به علت کوتاهی برخی افراد و راهنمایی نکردن دولت به بازرگانان ایرانی برای ورود مناسب به این بازار ها، عملا این فرصت از بازرگانان و تولید کنندگان ایرانی گرفته شد.
وقتی بازرگانان این کشورها برای خرید محصولاتی مثل برنج و زعفران ایرانی با سدی دولتی رو به رو شدند و یا در بازار به جای محصولی با کیفیت جوراب بدون پاشنه تحویل گرفتند، از کشور ما کوچ کرده و سایرین از این فرصت به نفع کشور خو بهره گرفتند.
آیا به فکر مکانیزه کردن مجموعه خود هستید؟
با این اوضاع که باید ضرر 1700 تومانی را برای خرید هر کیلو تخم مرغ خود تحمل کنیم، مکانیزه کردن معنا ندارد.
مرغداری ها فرسوده شده اند و اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، باید در انتظار اتفاقات بدی در صنعت مرغ تخمگذار باشیم.
.jpg?t=bb9bf4bcee81188695b611fbd38bb18c)
