جوجه ریزی تا 14 روزگی ( Brooding )

مرحله brooding در پرورش طیور به دوره ی اتلاق می شود که با جوجه ریزی آغاز و تا 14 روزگی ادامه می یابد. ین دوره یکی از مهمترین زمانها درطول دوران زندگی جوجه هاست. زنده ماندن پرنده هیی که تازه از تخم خارج شده اند به مقدار زیادی به چگونگی و سرعت انتقال آنها از هچر به محیط فارم وابسته است. در هیچ برهه زمانی دیگر، عملکرد یک مدیر فارم، اهمیت و حساسیت ین دوره 14 روزه را ندارد. بروز هر گونه اشتباهی در ین دوره بحرانی،‌میتواند خسارات جبران ناپذیری برعملکرد کلی گله در طول دوره پرورش و تولید وارد نمید.

درک صحیح از تغییرات فیزیولوژیکی که در مدت دو هفته اول زندگی در پرنده ها رخ می دهد، اهمیت ین مرحله از دوره رشد آنها را مشخص تر می‌نمید. ین تغییرات شامل تکامل سیستمهی زیر می باشد.

سیستم یمنی

·        یمنی غیرفعال، در نتیجه انتقال آنتی بادی هی مادری از طریق جذب کیسه زرده در جوجه هی جوان در حال شکل گیری است(حدوداَ 3 – 2 هفته).

·        یمنی فعال نیز زمانیکه جوجه داخل تخم است و با وکسیناسیون هی روز اول، وکسیناسیون ها در فارم و همچنین قرار گرفتن جوجه در معرض عوامل بیماری زی محیط پرورش، شکل گرفته و کامل می شود.

سیستم گوارش

·        رشد سریع اندامهی داخلی که در هضم و جذب نقش دارند؛ از قبیل(کبد، ‌روده ها،‌ لوزالمعده، طحال و بورس)

·        ضریب تبدیل غذیی(نسبت دان خورده شده به گوشت تولید شده)و میزان رشد، در ین دو هفته در بهترین وضعیت ممکن هستند.

سیستم اسکلتی

·        رشد سریع و ضخیم شدن استخوانهی طویل که بری قدرت گرفتن پاها و متابولیزم مواد معدنی که بعدها صورت میگیرد، لازم است.

قابلیت تنظیم حرارت بدن

·        جوجه ها تا 5 روزگی قادر به تنظیم دمی بدن خود نبوده و ین قابلیت در جوجه ها تا سن دو هفتگی کامل نمی شود. بنابرین زنده ماندن جوجه ها در ین دو هفته مستلزم دقت پرورش دهنده دریجاد شریط دمیی مناسب در سالن پرورش می باشد.

رشد و تکامل پرها

عدم پرورش صحیح در دو هفته اول می تواند منجر به زنده مانی ضعیف، عدم یکنواختی گله و عمکرد کلی ضعیف درجوجه هی گوشتی و همچنین  پولتها و مرغهی مادر در دوره تولید و در نهیت افزیش هزینه تولید به ازی هر جوجه گردد. وزنگیری مناسب در سن 7 روزگی، معیار خوبی بری سنجش صحت عملکرد مدیریتی در ین دوره بحرانی می باشد. از ین وزن می توان به عنوان معیاری بری تمیز گله هی با مدیریت صحیح از گله هی با مدیریت ضعیف استفاده کرد. وزن هدف در 7 روزگی حدوداَ 4 برابر وزن جوجه در یکروزگی می باشد. چنانچه جوجه در 7 روزگی به ین وزن نرسد، لازم است که بر شیوه مدیریتی خود در طی ین دوره 7 روزه تجدید نظر نمیید.

تأثیر استرسهی اولیه، زودتر از 14 روزگی در جوجه ها ظاهر نمی شود و می تواند تا حد زیادی بر عملکرد گله در دوره تولید اثر منفی بگذارد. علت اصلی عدم وزنگیری صحیح، مصرف نکافی دان می باشد. لازم است دانی که در هفته اول در اختیار طیور قرار می گیرد با کیفیت بالا و اندازه مناسب (کوچک)باشد تا به میزان کافی توسط جوجه ها مصرف شود. مقادیر نکافی دان و/یا فضی نکافی دانخوری بر میزان مصرف دان، وزنگیری و یکنواختی گله اثر منفی خواهد داشت. مطالعات نشان داده که(دسترسی هر چه سریعتر به دان)بروزن جوجه ها در4هفتگی،‌ یکنواختی و در نهیت تولید گله موثر میباشد.

6 اصل که لازم است در 14 روز اولیه پرورش جوجه ها به منظور بهبود عملکرد و کاهش هزینه ها رعیت شود عبارتند از :

·        آماده سازی هی قبل از جوجه ریزی

·        مدیریت دان

·        مدیریت نور

·        مدیریت آب

·        مدیریت دما

·        کیفیت هوی سالن و تهویه مناسب

آماده سازی سالن قبل از جوجه ریزی

مدیریت صحیح سالن قبل از ورود جوجه ها، از نکات کلیدی در یک برنامه پرورشی موفق می باشد. تجهیزات لازم بری سالن پرورش بیستی تمیز، عاری از میکروبهی بیماریزا و از نظر بیوسکوریتی، یمن باشد. جزئیات چگونگی تمیز کردن و ضد عفونی سالن در کتابچه مدیریت مرغ مادر به تفصیل آمده است. اصول بیوسکوریتی بیستی در تمام طول سال حتی در زمانیکه جوجه ی در سالن نیست(‌فاصله بین دو جوجه ریزی)‌،‌ به طور کامل رعیت شود. تمام کف سالن بیستی با بستری با کیفیت، و قطرcm10 – 5/7 به منظور جلوگیری از اتلاف گرما، پوشانده شود. بستر بیستی تا حد ممکن در تمام طول سالن به طور یکنواخت پرکنده شود تا دمی کف در همه جا یکسان باشد؛ ‌چرکه دمی غیریکنواخت کف سالن باعث می شود که جوجه ها دور هم و یا زیر تجهیزات سالن جمع شوند. از طرف دیگر، عدم یکنواختی بستر منجر به یجاد اختلال در تحرک جوجه ها و نیز محدود شدن دسترسی آنها به خطوط آبخوری و دانخوری در جاهیی که ضخامت بستر کمتر است، میگردد.

قبل از جوجه ریزی خطوط آبخوری بیستی به طور کامل تمیز، ضد عفونی و باآب با فشار بالا شستشو شود. در هر دوره جوجه ریزی  فشار آب در خطوط آبخوری بید دوباره تنظیم شده و بری مصرف جوجه هی جوان مناسب گردد.

به منظور تصمیم گیری در رابطه با حجم جوجه ریزی،  لازم است که شریط آب وهویی و محیطی و نوع تجهیزات به کار رفته در سالن را مد نظر داشت. بری خروسها بیستی فضی بیشتری در نظر گرفت تا از رسیدن آنها به وزن هدف اطمینان حاصل نمود.

بهترین زمان بری رساندن دمی سالن به دمیی که پرنده در آن احساس راحتی می کند، قبل از جوجه ریزی است؛ دمیی در حد دمی لبه مادر مصنوعی تا لازم نباشد جوجه ها از بین دان، آب یا گرما مجبور به انتخاب باشند، چگونگی نصب تجهیزات سالن نیز در رسیدن به ین منظور تأثیر بسزیی دارد.

 

مدیریریت دان

به منظور دستیابی به بهترین عملکرد همواره توصیه می شود که در زمان جوجه ریزی از دانخوریهی کمکی نیز استفاده کنید که بیستی به تعداد 1 عدد به ازی هر 100 جوجه در بین دانخوری ها و آبخوریهی اصلی و با حفظ فاصله مناسب از مادر مصنوعی تعبیه شوند. ین دانخوریها بید تا رسیدن جوجه ها به سن 10–7 روزگی در سالن باقی بمانند.

هیچگاه دانخوری ها و آبخوریهی کمکی را زیر مادر مصنوعی قرار ندهید چون گرمی زیاد ممکن است جوجه ها را از رفتن به سمت دان و آب باز دارد. دقت کنید که دانخوریهی کمکی هیچگاه کاملاً خالی از دان نباشند و همچنین دان داخل آنها همیشه تازه بوده و حالت خمیری و مانده پیدا نکند.

اضافه کردن مقادیر کم دان به دانخوریهادر دفعات متعدد در طول روز در مقیسه با ینکه آنهارا به دفعات کمتر ولی با مقادیر بسیار زیاد دان پر نمیید، تحریک بهتری بر مصرف بیشتر دان توسط جوجه ها خواهد داشت. بعد از گذشت 3–2 روز از جوجه ریزی،‌ دانخوریهی اضافی را می بیست به تدریج به سیستم دانخوری اتوماتیک سالن نزدیک نمود تا بعداز 7روزگی، در یک دوره زمانی سه روزه، ین دانخوریهی اضافی رااز سالن خارج نمیید. به تجربه ثابت شده که راه رفتن آرام در بین جوجه ها بری تشویق آنها به مصرف دان و آب، 3–2 بار در روز، تا چند روز پس از جوجه ریزی، نتیج مثبتی به همراه خواهد داشت. معمولأ گله هیی که جوجه هی آن دسترسی مناسبی به آب و دان ندارند، تلفات اولیه بیشتری خواهند داشت.

چینه دان جوجه ها راروز بعداز جوجه ریزی بررسی کنید(Chick check)تااطمینان حاصل کنید که دان و آب کافی دریافت کرده اند. در ین زمان، ‌چینه دان حداقل 95 درصد جوجه ها بیستی در ملامسه نرم و قابل انعطاف باشد. چینه دان سفت نشاندهنده ین واقعیت است که آب کافی در اختیار جوجه ها قرار نگرفته است و بنابر ین لازم است که به سرعت میزان دسترسی پرنده ها به آب در سالن بررسی گردد. در صورتیکه چینه دان متورم و متسع ولی شل باشد نشان دهنده ین مسئله است که پرنده ها به اندازه کافی دان دریافت نکرده اند و در ین شریط لازم است که هرچه سریعتر وضعیت در دسترس بودن دان را در سالنتان ارزیابی نمیید.

در طی ین دوره،‌ دان آغازین را به یکی از دو صورت آردی یا ذرات ریز در اختیار جوجه ها قرار می دهند. در مزارع پرورش مرغ مادر گوشتی جوجه مرغها و جوجه خروسها، حداقل تا پیان هفته اول بید دان را به صورت نامحدود دریافت کنند. از یک هفتگی به بعد بید میزان دانی که در اختیار طیور قرار می دهید،‌ محاسبه شده باشد تا جوجه هادر 4هفتگی، ‌از وزن هدف سنگین تر نشوند.

بدست آوردن یک جثه یکنواخت و وزنگیری مناسب در 4هفتگی در سطح گله اصلی ترین معیاری است که نشان می دهد گله شما در 14 روز اول زندگی،‌ به درستی پرورش داده شده است. لازم است که جوجه  خروسها،‌ تا انتهی هفته چهارم،‌ به استاندارد وزن هفتگی برسند. چنانچه خروسها به وزن استاندارد 28روزگی نرسیده باشند،‌ دوره تغذیه نامحدود(آزاد)طولانی تری توصیه می شود. پرورش جداگانه مرغ و خروس حداقل تا 6هفتگی الزامی است، گرچه بری کسب بهترین نتیج،‌ در تمام طول دوره پرورش بهتر است که مرغها رااز خروسها جدا نگهداشت(تا 147–140 روزگی).

همواره لازم است که دان کافی، با توجه به سن گله، در اختیار جوجه ها قرار بگیرد. در شریط یده آل بری هر مرغ 5/11 و بری هر خروس 15 سانتیمتر فضی دانخوری ‌از 4 هفتگی تازمان انتقال از سالن پرورش به سالن تولید(21-8 هفتگی)لازم است.

زمان دادن دان بیستی، در یک زمان ثابت از روز و به طور یکنواخت در اختیار تمام پرنده ها قرار گیرد بدین منظور سرعت حرکت زنجیره دانخوری بید به حدی باشد که دان در کمتر از 3 دقیقه در کل سالن توزیع شود. زمان فعالیت دانخوری را طوری تنظیم کنید که دان را به تمام سالن و تا دورترین نقطه ممکن برساند تا بیشترین فضی دانخوری بری جوجه ها فراهم گردد. ترافها یا بشقابهی دانخوری بیستی تا 14روزگی،‌ روی کف بستر قرار گیرند، تا همه جوجه ها به راحتی به دان دسترسی داشته و لازم نباشد بری خوردن دان از دانخوری بالا بروند. از 14روزگی به بعد همگام با رشد جوجه ها، دانخوریها را به تدریج بالا ببرید. بطوریکه همواره لبه تراف دانخوری هم سطح با پشت پرنده باشد. افزیش دان به صورت هفتگی بیستی با توجه به وزن هدف انجام پذیرد.

مدیریت نور

تا 72–48 ساعت پس از جوجه ریزی، لازم است که نوردهی مداوم در سالن برقرار باشد. به منظور دستیابی سریعتر و راحت تر جوجه ها به دان و آب،‌ بهتر است  تا 7روزگی شدت نور را در حد 60–20 لوکس (6–2 فوت کندل)حفظ نمیید. کیداً توصیه میشود تمامی سالنهی پرورشی که از قوانین خاموشی پیروی میکنند، کاملاً ضد نور باشند.

خروسها را می توان در 28–14 روزگی، در 12 ساعت روشنیی نگه داشت تامطمئن شوید که در 4هفتگی به وزن یده آل و استاندارد برسند.

 

مدیریت آب

به منظور مصرف دان کافی و رشد مناسب گله، فراهم آوری شریط بری دسترسی آسان به آب