تولیدکنندگان جوجه‌هی گوشتی در خاورمیانه مواجه با یکسری بیماریهیی هستند که روی میزان رشد و ضریب تبدیل غذیی تأثیر منفی گذاشته و مرگ و میر جوجه‌ها را افزیش می‌دهند، میزان ضرر و زیان اقتصادی یجاد شده توسط ین بیماریها توسط نوع بیماری و مدت زمان درگیری گله و شریط کنترلی و پیشگیری که صاحبان گله‌ها درپیش می‌گیرند، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
بطور معمول بیماریهی طیور براساس شدت‌شان نیز می‌توانند مورد تقسیم‌بندی قرار گیرند. بیماریهی با شدت بالا شامل آنفلونزی طیور با بیماریزیی بالا و بیماری نیوکاسل احشیی حاد(VVND) می‌باشد. نیوکاسل احشیی حاد بخصوص در گله‌هی مادر باعث مرگ و میر بالیی می‌شود. در بسیاری از کشورهی خاورمیانه ین بیماری با استفاده از ترکیب «بیوسکوریتی و وکسیناسیون» کنترل شده است.
یران، عربستان سعودی، پکستان و احتمالاً کشورهی دیگری نیز مشکل بیماری آنفلونزی طیور متوسط تا حاد را به تنهیی یا همراه با بیماریهیی دیگر داشته‌اند. در تعدادی از کشورها پیش‌هی سرمی وجود آنتی‌بادی برعللیه آنفلونزا را نشان داده است.
واضح است که سویه‌هی با حدت متوسط H5 و H7 تحت تأثیر موتاسیون، قابلیت تبدیل به سویه‌هی باحدت بسیار بالا را دارند. ین مسئله باعث یجاد آنفلونزیی با بیماریزیی بسیار حاد را دارند.
آمریکا در سال 1984، مکزیک شمالی در سال 1994 و یتالیا در سال 1999 شده است.
خسارات مداوم
بیماریهی مخربی باعث واردآمدن خسارات مداومی تقریباً به کل کشورهی خاورمینه می‌شود. بیماریهی عفونی در گله‌هی تجارتی بصورت منفرد اتفاق نیفتاده بلکه مجموعه‌ی بیماریهیی هستند که در طول دوره رشد جوجه‌ها را مبتلا می‌کنند. ویروس‌هی مضعف یمنی و عوامل تنفسی مکرراُ بصورت سینرژیسم دیده می‌شوند و سپتی‌سمی ا. کولیی و تورم کیسه‌هی هویی با منشاء کلی فرمی عامل اصلی مرگ و میر و کاهش رشد شناخته شده است.
ویروس‌هی مضعف یمنی شامل ویروس‌هی موجد بیماری مارک،بیماری گامبورو و ویروس کم‌خونی عفونی جوجه‌ها می‌باشند که باعث کاهش یمنی هورال و یمنی بافتی شده، تأثیر ویروس‌هی تنفسی را افزیش داده و پاسخ به وکسیناسیون را کاهش می‌دهند.
ویروس‌هی عامل بیماریهی گامبور و مارک به میزان زیادی نسبت به عوامل محیطی مقاوم هستند و در جاهیی که ضدعفونی نشده‌اند باقی خواهند ماند. وجود گله‌هی چندسنی یا نزدیک بودن مزغداری‌ها بهم موجب مواجهه زودهنگام گله‌هی طیور با ین ویروس‌ها شده و تضعیف پاسخ‌هی یمن را خواهیم داش.
ویروس‌عفونی جوجه‌ها قابلیت انتقال عمودی از گله‌هی مادر به جوجه‌ها را دارد، از ینرو یجاد یمنی مناسب در گله‌هی مادر جهت جلوگیری از ین انتقال ضروری می‌باشد. همچنین وجود آنتی‌بادی مادری کافی بر علیه بیماریهی نیوکاسل، گامبورد و برونشیت در جوجه‌ها ضروری است که ین امر با هیپریمیون کردن گله‌هی مادر حاصل می‌شود.
برنامه‌هی هماهنگ
در کمپانی‌هیی که بصورت مستقل عمل کرده و به امر فروش دان، جوجه یکروزه و جوجه‌هی گوشتی مشغول‌اند، علاقه کمی نسبت به تحقیق در مورد «بیوسکوریتی»، وکسیناسیون گله‌هی مادر و حذف بیماریهی داری قابلیت انتقال عمودی وجود دارد. هر بخش از ین نوع صنعت تنها به افزیش سوددهی خود فکر میکند، بدون ینکه توجهی به موفقیت دیگر اجزی زنجیره تولیدی بکند. ولی شرکت‌هی معظمی که حوزه عمل وسیعی دارند در مورد کیفیت دان، تولید جوجه‌هی عاری از بیماریهی داری انتقال عمودی و کافی بودن میزان آنتی‌بادی‌هی مادری در جوجه‌هی تحقیق می‌کنند. ضریب تبدیل غذیی و ماندگاری جوجه‌هی گوشتی در چین شریطی به بهترین وضعیت خود خواهد رسید. در ین نوع صنعت هر بخش تولیدی هزینه و درآمد خود را براساس جوجه گوشتی قابل عرضه به بازار محاسبه میکند. ین نوع برنامه‌هی هماهنگ باهم، بروز بیماریها و پیامدهی حاصله را به حداقل می‌رساند. تجربیات عملی که در طول 30 سال گذشته بدست آمده است. اهمیت و ارزش پبیشگیری از بیماریها را نشان می‌دهد. شرکت‌هی بزرگی در آمریکی شمالی و اروپی غربی تکید بر «ریشه‌کنی بیماریهی منتقله بطریقه عمودی، بیوسکوریتی سطح بالا و استفاده از برنامه‌هی وکسیناسیون مؤثرتر» دارند. در مقیسه با ین برنامه‌ها در تعدادی از کشورهی خاورمیانه هنگام مواجهه با شیوع بیماریها و افزیش مرگ و میر پرنده‌ها که اثر ترکیبی از بیماریهی مضعف یمنی و بیماریهی تنفسی حاصل شده است، از مصرف میزان بالی آنتی‌بیوتیک جهت درمان گله استفاده می‌شود. استفاده ناصحیح از آنتی‌بیوتیک‌ها تا 20 درصد هزینه‌هی تمام شده جوجه‌هی گوشتی را می‌تواند شامل شود. تجویز طولانی مدت و بیشتر از حد آنتی‌بیوتیک‌هیی نظیر کینونون‌ها، مکرومیدها و داروهی سوولفانامیدی منجر به بروز مقاومت‌هی وسیع دارویی شده است. ین مسئله نه تنها تأثیراتی داروها را کاهش می‌دهد. بلکه دلیل عمده بروز مقاومت‌هی دارویی در بین جمعیت‌هی انسانی می‌باشد.
تجویز بی‌هدف داروها جهت مقابله با سپتی سمی کولیی ممکن است از دورة رشد جوجه‌ها تا 2 روز قبل از روش جوجه‌ها ادامه داشته باشد. عدم رعیت صحیح زمان پرهیز از مصرف داروها منجر به آلوده شدن زنجیره‌غذیی و مصرف مواد پروتئینی واحد باقی مانده‌هی دارویی می‌شود.
تجویز بی‌هدف داروها
دامپزشکانی که آموزش‌هی تئوریکی لازم را دیده‌اند با آزمیشگاههی تشخیصی دولتی، کارخانجات تهیه دان و تهیه کنندگان جوجه همکاری دارند. اما بهرجحال مشکلاتی در رابطه به همه‌گیرشناسی بیماریهی، تداخل عوامل بیماریزا با محیط و اقتصاد تولید وجود دارد. دامپزشکان آموزش‌هی لازم را دیده‌اند. تا بدون بررسی‌هی دقیق علمی و اقتصادی آنتی
