سرعت رشد جوجه های گوشتی در مقایسه با چند دهه قبل بسیار بهبود یافته است اما این افزایش در سرعت رشد هزینه هایی را نیز برای مرغدار تحمیل کرده، به گونه ای که استفاده از حداکثر پتانسیل ژنتیکی در جوجه های گوشتی امروزی ، بدون توجه به مسائل نوین مدیریتی امری غیر ممکن و دور از ذهن به نظر می رسد. یکی از مسائل و پارامتری های مهم در امر پرورش گله های گوشتی بحث مدیریت نور و اجرای برنامه های نوری است. بی شک هر مرغداری خواهان کاهش هزینه های پرورشی و افزایش سود استحصالی از مرغداری خود می باشد و در این میان مرغداران به دنبال اجرای برنامه های نوین پرورشی در گله های گوشتی خود می باشند. امروزه توجه زیادی به برنامه های نوری می شود که این توجه در برخی از نقاط دنیا بیشتر از سایر نقاط می باشد که عمده ترین دلیل آن بالا بودن هزینه تامین و نگهداری سیستم های برق در برخی از مناطق دنیا همچون آمریکای لاتین و یا کشور های فقیر در حال توسعه می باشد.
از سوی دیگر مطالعات و بررسی مقالات متنوع نشان میدهد که اجرای برخی از برنامه های نوری در مقایسه با برنامه مرسوم و متداول 23 ساعت روشنایی و 1 ساعت تاریکی می تواند باعث بهبود ضریب تبدیل غذایی و کاهش تلفات ناشی از آسیت و SDS (سندرم مرگ ناگهانی) و حتی بهبود سیستم ایمنی پرنده شود. برخی معتقد اند که با اجرای برنامه های نوری سطح آنزیم آلکالین فسفاتاز افزایش می یابد و این آنزیم برای تکامل استخوان ها ضروری است پاره ای دیگر از مطالعات نشان میدهد که با اجرای برنامه های نوری سطح هومون ملاتونین افزایش می یابد و این هورمون در افزایش سطح سیستم ایمنی می تواند موثر باشد.
نتایج برخی از مطالعات می تواند کاملاً مهیج و تحریک کننده باشد به گونه ای که مرغدار با مطالعه یک مقاله ممکن است که شدیداً به استفاده از برنامه نوری ذکر شده در مقاله ترغیب شود اما ذکر این نکته کاملاً الزامی است که برنامه نوری که در یک کشور یا در یک منطقه اعمال شده است ممکن است که در یک منطقه یا کشور دیگر منتج به نتایج دلخواه نشود و این موضوع می تواند امری گیج کننده باشد بنابراین مرغدار ایرانی نباید با خواندن یک مقاله در مورد مدیریت نور در سالن اقدام به اجرای برنامه مورد نظر در گله نماید، به خصوص اگر مرغداری وی فقط دارای یک سالن باشد. اما مرغداری هایی که از چندین سالن بهره می برند می توانند با اجرای برنامه نوری جدید در یکی از سالن ها و مقایسه وزن نهایی کشتار و درصد تلفات و همچنین ضریب تبدیل غذایی سالن مزبور با سایر سالن های پرورشی اقدام به ارزیابی برنامه جدید نوری بنمایند. نکته دیگر این است که به هنگام مطالعه برنامه نوری باید به این نکته توجه کرد که برنامه نوری ذکر شده در مقاله علمی مورد مطالعه در چه فصلی از سال اجرا شده است ؟ نوع سالن پرورشی نیز بسیار مهم می باشد به گونه ای که برخی از برنامه های نوری در سالن های نیمه باز قابل اجرا نمی باشد. همچنین به هنگام اجرای برنامه های نوری بایستی که هر 5 روز یک بار اقدام به وزن کشی جوجه ها نموده به گونه ای که اگر میانگین وزن جوجه ها از وزن پیش بینی شده در برنامه نوری پایین تر باشد می تواند نشان دهنده ناکافی بودن طول مدت زمان روشنایی باشد همچنین این امر می تواند ناشی از کم بودن تعداد دانخوری یا آبخوری در سالن باشد لذا قویاً تاکید می شود که به هنگام استفاده از یک برنامه نوری (به غیر از 23 ساعت روشنایی و 1 ساعت تاریکی ) تعداد دانخوری ها و آبخوری ها را افزایش بدهید.
از سوی دیگر باید قبل از شروع برنامه نوری هدف خود را از اعمال برنامه روی مشخص کنید ، شما چرا می خواهید از یک برنامه نوری تبعیت کنید؟ آیا میزان تلفات شما در سالن بالا است ؟ و یا اینکه می خواهید در مصرف برق صرفه جویی کنید و یا اینکه فقط می خواهید تقلیدی از همکاران خود داشته باشد ؟
مواظب باشید !! قبل از اجرای هر برنامه ای به تبعات آن فکر کنید ، اصولا برخی از برنامه های نوری (مثل 1 ساعت نور و 3 ساعت تاریکی ) نمی توانند تلفات ناشی از آسیت را بکاهند چراکه این دسته از برنامه بر روی سرعت رشد تاثیری ندارند .
آیا شما می خواهید که از برنامه نوری در راستای استفاده از رشد جبرانی و کاهش انرژی نگهداری استفاده کنید ؟ در این موقع باید به سن شروع برنامه نوری و زمان پایان دادن آن و همچنین سن کشتار گله خود توجه کنید !!
هدف این مقاله فقط خلق سئوالاتی بزرگ در ذهن شما است و سئوالات کلید دانش هستند پس از خلق سئوال در ذهن خود هراس نداشته باشد. سئوالات بزرگ پاسخ هایی بزرگ به همراه دارند و پاسخ هایی بزرگ تحولات شگرف را در دنیا ایجاد خواهند کرد . به امید بهروزی شما
